Georg Wilhelm Friedrich Hegel

Ord Wikipedia
Questa pagina è scritta en puter.
Hegel pittüro da Jakob Schlesinger dal 1831 cuort avaunt sia mort

Georg Wilhelm Friedrich Hegel (* 27 d'avuost 1770 a Stuttgart; † 14 da november 1831 a Berlin) d'eira ün filosof tudas-ch chi dominaiva la disciplina a las faculteds europeicas düraunt la prüma mited dal 19evel tschientiner scu'l rapreschantant principel dal idealissem tudas-ch.

Filosofia[modifitgar | modifitgar il code]

La filosofia da Hegel es ourdvart ambiziusa. Ella voul interpreter na damain cu l'intera realted cun tuottas fuormas d'apparentscha ed edificher detagliedamaing ün sistem universel.

Istorgia da recepziun[modifitgar | modifitgar il code]

Zieva la mort da Hegel as separaivan sieus aderents in duos scoulas: d'üna vart ils Hegeliauns da dretta e da l'otra vart ils Hegeliauns da schnestra. Ils ultims critichaivan la rolla da la filosofia hegeliauna da stabiliser il stadi prussiaun cunter movimaints progressivs u revolutionaris. Suot ils scolars penda our Karl Marx chi as basaiva sün Hegel.

In opposiziun a la filosofia sistematica staiva dal prüm davent üna direcziun chi dvantaiva cuntschainta pü tard suot il nom filosofia d'existenza. Ün dals exponents ils pü importants d'eira il danais Søren Kierkegaard.

Ouvras[modifitgar | modifitgar il code]

L'ouvra la pü extaisa:

  • Enzyklopädie der philosophischen Wissenschaften = enciclopodia da las scienzas filosoficas (a partir dal 1816)

In vista a l'enciclopedia es l'ouvra cumpletta structureda seguaintamaing:

I. Wissenschaft der Logik = scienza da logica (1812–16, surlavureda 1831)

II. Naturphilosophie = filosofia da natüra

III. Philosophie des Geistes = filosofia da spiert

  • Phänomenologie des Geistes = fenomenologia dal spiert (1806/07 – oriundamaing la prüma part d'ün sistem na accumplida da pü bod)
  • Grundlinien der Philosophie des Rechts = lingias fundamentelas da la filosofia dal dret (1821)
  • Philosophie der Geschichte = filosofia da l'istorgia
  • Philosophie der Religion = filosofia da la religiun
  • Vorlesungen über die Ästhetik = prelecziuns sur da l'estetica (1835-1838)
  • Vorlesungen über die Geschichte der Philosophie = prelecziuns sur da l'istorgia da la filosofia

Colliaziuns[modifitgar | modifitgar il code]