Nova Ortografia Lumbarda

Ord Wikipedia

La Nova Ortografia Lumbarda (Noeuva Ortografia Lombarda en lumbard) è in sistem da scriver la lingua lumbarda en la sia entiritad, derivà da la ortografia milanesa, a mesadad tranter la grafia dal talian e dal franzos.

Fonetica[modifitgar | modifitgar il code]

Grafema Fonologia Esempel
a /a/, /ɐ/ articioch
b /b/ [1] basell
c /t͡ʃ/ avant de e, i

/k/ avant de a, o, oeu, u

ciciarada

can

ch /k/ avant de e, i e en fin da pled chichera
cc /t͡ʃ/ in fin da pled tucc
d /d/, /ð/ [1] dent
e /e/, /ɛ/[2] temp
f /f/, /θ/ fioeul
g /d͡ʒ/ avant de e, i

/g/ avant de a, o, oeu, u

gesa

magon

gh /g/ avant de e, i e en fin da pled [1] ghell
gg /d͡ʒ/ en fin da pled [1] oeugg
gn /ɲ/ tegnì
h Ø gh'hoo
i /i/ intregh
j /j/, /ʎ/ tajà
l /l/, /r/ lassà
m /m/ mur
n /n/ [3] [4]

(∅ en insaquants dialet avant de consonant)

nigola

mont

o /o/, /ɔ/, /u/ tosa
oeu /ø/, /œ/ poeu
p /p/ pas
q /k/ avant de u + vocal quatà
r /r/[5] tera
s /s/ al cumenzament da pled [6]

/z/ intravocalica o in fin da pled [6]

(/ʃ/ avant de consonant, in insaquants diale)

setàss

nas

stria

ss /s/ fuss
sc /ʃ/, /s/, /t͡ʃ/ - avant de e, i [6] scernì
s'c /ʃt͡ʃ/ mes'c
sg /d͡ʒ/, /z/, /ʒ/ - avant de e, i sgiornada
s'g /ʃd͡ʒ/ s'giafon
t /t/ tolin
u /y/

/w/ despœu de <q>

cuna

aqua

v /v/ [1]

(∅ intravocalica, en insaquants dialets)

vun

tavol

z /t͡s/, /s/ al cumenzament da pled [6]

/d͡z/, /z/ intravocalica o in fin da pled [6]

zuca

ghez

zz /t͡s/, /s/ [6] mazzà

Notas[modifitgar | modifitgar il code]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Desonorizazzion in fin da pled
  2. Ø mo par ils pulrals feminin a Ocident
  3. In fin da pled, insaquants dialet: nasalisacziun da la vocal (can [kã]) o nasal che la va giu (can [ka]).
  4. /ŋ/ avant da consonant velar /k/ e /g/.
  5. La pœu vesser minga parnonziada in fin da pled (senter [sen'te:]).
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 /h/ en insaquants dialet

Colliaziuns externas[modifitgar | modifitgar il code]