Wikipedia:Pagina principala

Bainvegni tar la Vichipedia rumantscha, l'enciclopedia libra a la quala mintgin po contribuir – ils emprims pass èn fitg simpels!

Oz è sonda, ils 22 da schaner 2022 e nus avain actualmain 3’725 artitgels.

Geografia  Istorgia  Sport

Scienzas  Religiun  Politica

Persunas  Cultura ed art  Linguistica

Grischun  Svizra  Lingua rumantscha

Tut ils artitgels Artitgels recumandads Artitgels tenor idiom

Artitgel da l’emna Tradiziun orala u oralitad designescha il dar vinavant u stgaffir a moda narrativa (a bucca) infurmaziuns istoricas, socialas u religiusas – surtut en furma d’istorgias, ditgas, mitus e tradiziuns. Quella gioga en tut ils circuls culturals ina gronda rolla, en spezial en quels che n’enconuschan nagina u be ina modesta tradiziun scritta (litteralitad). Impurtantas lavurs da perscrutaziun davart l’oralitad (sco fenomen sociocultural en general ubain davart aspects litterars en spezial) derivan t.a. da Milman Parry, Eric A. Havelock, Walter Jackson Ong, Jack Goody e Ian Watt. En ina cultura che s’orientescha – abstrahà da represchentaziuns figurativas – primarmain u dal tuttafatg a l’oralitad sa lascha la metoda da sa regurdar e da s’appropriar savida subsummar sut la sentenza: ‹Ti sas quai che ti has en tia memoria›. Per garantir che furmas da la tradiziun orala possian perdurar, han ins savens integrà impurtants raquints en rituals, vul dir en in context nonverbal che gida a memorisar il cuntegn e serva a rinforzar l’impressiun da quel. In enconuschent exempel furma il ritual da preleger mintg’onn l’istorgia da Nadal, saja quai en baselgia, en famiglia u en furma da gieu da Nadal.  » Leger vinavant Anteriurs artitgels da l'emna Maletg da l’emna Ina sula australasiatica (Morus serrator) sur il mar sper Auckland en la Nova Zelanda. Foto: Avenue Anteriurs maletgs da l'emna Dapli rumantsch en la rait Il suandant è ina survista da purschidas rumantschas sin Internet. Pledari Grond online (rumantsch-tudestg) chattà.ch Lexicon Istoric Retic Radio e Televisiun Rumantscha Lia Rumantscha Giuventetgna Rumantscha (GiuRu) Punts, la gasetta giuvna Pledari rumantsch, talian, franzos, englais, tudestg Crestomazia Retorumantscha Digitala Tut davart software rumantscha

Davart Vichipedia Vichipedia è in'enciclopedia online, cooperativa e gratuita. Disponibla en passa 280 linguas, tracta Vichipedia temas tipics per enciclopedias, ma era tals preschents en almanacs, lexicons geografics e publicaziuns spezialisadas. Vichipedia è libramain modifitgabla, vul dir che mintgin po contribuir als artitgels gia existents u crear novs. Mintga cuntegn vegn publitgà sut la licenza Creative Commons CC-BY-SA e po perquai vegnì copià e reutilisà sch'ils cundiziuns da la licenza vegnan observadas. Participaziun Vuls ta participar? Legia las pretensiuns minimalas per artitgels; la registraziun è recumandada ma betg obligatorica. Vuls empruvar? Has basegn d'agid? Legia las instrucziuns u tschenta ina dumonda en la pinta. Gida a scriver e meglierar ils artitgels che mintga Vichipedia duai aver. ils 100 artitgels vitals. Projects accumpagnants Wikimedia Commons Collecziun da datotecas multimedialas Wikisource Collecziun da texts rumantschs sin il Wikisource multiling Wikisource Collecziun da texts rumantschs sin il Wikisource talian Wikibooks Cudeschs Wikispecies Inventari da spezias Meta-Wiki Coordinaziun tranter tut ils projects da Wikimedia Translatewiki Translaziun da l'interfatscha d'utilisader per rumantsch Wikidata Banca da datas universala