Wikipedia:Pagina principala
Bainvegni tar la Vichipedia rumantscha,
l'enciclopedia libra a la quala mintgin po contribuir – ils emprims pass èn fitg simpels! |
Artitgel da l’emna
Il num clavazin (da latin clavis ‹clav›, en il senn figurativ er ‹tasta›) vegn duvrà ozendi per la varianta moderna da l’instrument, la quala furma in clavazin a martels (u fortepiano) amplifitgà. I sa tracta pia d’in instrument da musica, tar il qual vegnan battids cun smatgar sin las tastas tras ina mecanica speziala pitschens martels cunter las cordas. Medemamain derasada è la denominaziun pianoforte u en furma scursanida piano. Quella deriva dal fatg ch’il clavazin a martels oriund ha purschì l’emprima giada la pussaivladad da midar il volumen da tut temp e senza intervals tranter da bass (piano) e dad aut (forte). Las furmas principalas odiernas dal clavazin èn il clavazin a cua (englais grand piano) ed il pianino (englais upright piano). En la lingua da mintgadi vegn quest ultim per ordinari simplamain mess a pèr cun ‹clavazin›. Istoricamain designescha la noziun ‹clavazin/clavier› en general in instrument a tastas, per part er be la claviatura, pia ina part da l’instrument. En la teoria da la musica medievala steva il pled clavis (latin per ‹clav›) per in stgalim tonal che vegniva designà cun in bustab. Perquai ch’ins scriveva magari quests bustabs directamain sin las tastas da l’orgla, è la noziun ‹clav› er vegnida duvrada pli e pli per denominar la tasta sezza. En la musica scritta vegnivan bustabs dal tun nudads davant il sistem da lingias, uschia ch’ins ha er applitgà la denominaziun sin la clav (da notas). En il pled englais ‹key› è questa muntada multipla (clav/stgalim tonal/tasta/clav da notas) sa mantegnida fin oz.
Dapli rumantsch en la rait
Il suandant è ina survista da purschidas rumantschas sin Internet.
|
Davart Vichipedia
Vichipedia è in'enciclopedia online, cooperativa e gratuita. Disponibla en passa 280 linguas, tracta Vichipedia temas tipics per enciclopedias, ma era tals preschents en almanacs, lexicons geografics e publicaziuns spezialisadas. Vichipedia è libramain modifitgabla, vul dir che mintgin po contribuir als artitgels gia existents u crear novs. Mintga cuntegn vegn publitgà sut la licenza Creative Commons CC-BY-SA e po perquai vegnì copià e reutilisà sch'ils cundiziuns da la licenza vegnan observadas.
Participaziun
Vuls ta participar?
Vuls empruvar? Has basegn d'agid?
Gida a scriver e meglierar
Projects accumpagnants
|