Egipta

Ord Wikipedia
جمهوريّة مصرالعربيّة

Dschumhūriyyat Misr al-ʿarabiyya ( tadlar?/i)
Republica araba da l'Egipta

Bandiera da l'Egipta
Bandiera da l'Egipta
Vopna da l'Egipta
Vopna da l'Egipta
bandiera vopna
Lingua uffiziala arab
Chapitala Cairo
Furma da stadi Republica
Furma da regenza Regenza militara
Schef da stadi e schef da la regenza Adly Mansour (ad interim)
Surfatscha 1'001'449 km²
Abitants uffizialm.: 83'082'869[1](2009)
Spessezza 82,96[1](2009) abitants per km²
PNB nominal (2007)[2] 127,93 mia. US$ (53.)
PNB/abitants 1 739 US$ (118.)
HDI 0,620 (101.)[3]
Munaida 1 glivra egipziana = 100 piaster(s)
Independenza 28 da favrer 1922 (Reginavel Unì)
Imni naziunal Biladi, Biladi, Biladi
Zona d'urari UTC+2
Numer da l'auto ET
TLD d'internet .eg
Preselecziun +20

L'Egipta (arab standard ‏مصر‎ Miṣr; arab egipzian Maṣr) – formalmain la Republica araba da l'Egipta – è in stadi en l'Africa nordorientala. La Peninsla dal Sinai che fa part da l'Egipta vegn en general considerà sco part dal continent asiatic. Il pajais cunfina vers nord cun la Mar Mediterrana, vers ost cun la Mar Cotschna, la strivla da Gaza e l'Israel, vers vest cun la Libia e vers sid cun il Sudan. Il cunfin menziunà il davos che sa chatta en l'uschenumnà Triangul da Hala'ib è dentant contestà. L'Egipta vegn considerada sco in dals stadis dal Maschrek ed è tenor surfatscha circa trais giadas uschè grond sco la Germania.

Num dal stadi[modifitgar | modifitgar il code]

Il num dal stadi per egipzian vegl era Km.t che vul dir «terra naira» e sa referescha terren nair fritgaivel da las planiras dal Nil en cuntrast cun la «terra cotschna» dals deserts cunfinants, il DSr.t. En il copt è quai sa midà en Kīmi u Kīmə ed en il grec vegl lura en Kymeía.

La noziun araba Miṣr, il num dal stadi uffizial dad oz, ha ragischs semiticas. Ella è fitg sumeglianta a la grafia oriunda assirica Miṣir/Muṣur, ma era parentà cun il num ebraic מִצְרַיִם (Mitzráyim). Ella signifitga simplamain «terra» u «stadi». Oriundamain designava quest num l'Egipta Bassa (la terra bassa), è detantant suenter s'extendì al stadi entir (Egipta Bassa ed Auta). Quai s'exprima er en il num ebraic dual («omaduas Egiptas») da pli tard. En il dialect arab da l'Egipta sa mida Miṣr en Maṣr e l'adjectiv en maṣri. Il surnum frequent al-Masri munta pia «l'Egipzian». Durant il temp achemidic aveva l'Egipta sco satrapia il num persian vegl Mudraya.

Las noziuns europeicas Ägypten, Egipta, Égypte, Egitto etc. derivan dal pled latin Aegyptus e quai puspè dal grec vegl Αίγυπτος (Aigyptos). Ils Copts pretendevan ch'els sajan ils descendents da la populaziun egipziana vegla dal temp dals faraos. Da lur num è derivà il grec Aigyptos che en il rumantsch è daventà Egipta. Tenor ina teoria populara è Aigyptos ina cuntinuaziun da l'expressiun egipziana vegla ḥwt-k3-ptḥ che signifitga "dachasa dal Ka (olma) da Ptah", il num d'in tempel dal dieu Ptah a Memphis.

Geografia[modifitgar | modifitgar il code]

Referenzas[modifitgar | modifitgar il code]

  1. 1,0 1,1 Arabische Republik Ägypten, auf www.welt-blick.de.
  2. International Monetary Fund, World Economic Outlook Database, April 2008
  3. Human Development Index