Joseph Planta

Ord Wikipedia

Joseph Planta FRS (era Joseph von Planta;[1] e rumantschà Gisep (de) Planta[2][3] * 21 da favrer 1744 a Castasegna, † 3 da december 1827 a Londra) è stà in bibliotecari d'origin svizra che ha dischlocà a Londra ed è daventà bibliotecari principal dal British Museum.[4]

Biografia[modifitgar | modifitgar il code]

Joseph Planta è naschì a Castasegna en il chantun Grischun en Svizra sco figl dal reverenda Andreas von Planta (1717–1773).[5][6][7] El ha studegià ad Utrecht en ils Pajais Bass ed a Göttingen en la Germania.

Planta ha viagià per in temp e l'onn 1752 ha el midà chasa en l'Engalterra, nua che ses bab lavurava sco plevon per la Baselgia refurmada tudestga e sco bibliotecari-assistent per il British Museum. El è daventà il 1773 successur da ses bab sco bibliotecari-assistent.[8] Il 1776 è el vegnì promovì sco keeper of manuscripts e dal 1799 fin sia mort il 1827 era el bibliotecari principal dal museum.

Al British Museum ha Planta stgaffì in catalog dals manuscripts da la biblioteca da Cotton. Sco bibliotecari inferiur ha Planta organisà la dischlocaziun da la collecziun da munaidas dal museum. Ses temp sco bibliotecari principal era ina perioda impurtanta en l'istorgia dal British Museum.[6] El ha er optimà ils indrizs ch'èn accessibels per il public.

Jospeh Planta è vegnì elegì sco Fellow of the Royal Society (commember da la societad roiala) l'onn 1774.[5][9] Pauc suenter daventar assistent dal British Museum ha el publitgà la lavur Account of the Romansh Language davart ils origins dal rumantsch en las Philosophical Transactions of the Royal Society.[10][11] Questa lavur è vegnida prelegida a la Royal Society ils 10 da november 1775. Il 1776 è el plinavant vegnì numnà sco secretari da la Royal Society.

Ses figl, Sir Joseph Planta (1787–1847), commember dal parlament per il circul electoral da Hastings, è naschì en il British Museum.[12]

Referenzas[modifitgar | modifitgar il code]

  1. Planta, Joseph (von) en il Lexicon istoric retic
  2. Selina Chönz: Il purtret de l'antenat Gisep Planta. (Chasa paterna 48) Stamparia engiadinaisa, Samedan, San Murezzan, 1943
  3. Jon Pult: 25 ons lingua naziunala. En: Annalas da la Societad Retorumantscha. 77 (1964); «Pür davo il temp da scleriment e cul prüir da la romantica chattaina fastizis d'ün interess pel rumantsch sco tal, p. ex. pro Gisep de Planta, bibliotecar dal British Museum a Londra, chi publichescha l'on 1775 seis tractat inglais davart nossa lingua.» (p. 8)
  4. Robert Cowtan, Memories of the British Museum. R. Bentley and Son, 1872. ISBN 978-1-40976-882-1. Page 232 (englais)
  5. 5,0 5,1 G. R. de Beer, Andreas and Joseph Planta, FF.R.S., Notes and Records of the Royal Society of London, Vol. 10, No. 1, pp. 8–14, October 1952. The Royal Society (englais)
  6. 6,0 6,1 David M. Wilson, The British Museum: A History. The British Museum Press, 2002. ISBN 0-7141-2764-7. Page 58 (englais)
  7. Planta, Andreas von en il Lexicon istoric retic
  8. "Planta, Joseph (1744-1827)". Dictionary of National Biography. London: Smith, Elder & Co. 1885–1900 (englais)
  9. Marie Boas Hall, All Scientists Now: The Royal Society in the nineteen century, Cambridge University Press, 1984. ISBN 0-521-26746-3 (englais)
  10. Joseph Planta, An Account of the Romansh Language. By Joseph Planta, F. R. S. In a Letter to Sir John Pringle, Bart. P. R. S., Philosophical Transactions of the Royal Society of London, Vol. 66, pp. 129–159, 1 January 1776. The Royal Society (englais) Model:Doi
  11. John Haiman and Paola Benincà (editors), The Rhaeto-Romance languages. Routledge, Taylor & Francis Group, 1992. ISBN 0-415-04194-5. Page 19 (englais)
  12. Constance Richardson, Mrs. Oom and 'The Forty-Eight'. Music & Letters, Vol. 32, No. 1, pp. 9899, January 1951. Oxford University Press (englais)

Colliaziuns[modifitgar | modifitgar il code]