Roger Federer

Ord Wikipedia
Roger Federer

Roger Federer è in giugader da tennis svizzer. Cun 20 victorias als pli impurtants turniers (situaziun dal 2018) è el il giugader da tennis cun il pli grond success da tut ils temps.[1] Federer ha gudagnà tut ils quatter turniers da Grand Slam, quai sco sisavel giugader en l’istorgia dal tennis. Las stagiuns 2004, 2005, 2006, 2007 e 2009 ha Federer terminà sin plaz 1 da la glista da rangaziun mundiala dal tennis.

Federer è naschì ils 8 d’avust 1981 a Münchenstein en la vischinanza da Basilea. Enfin oz (schaner 2019) ha el gudagnà 99 turniers da la tura ATP. Il Grand Slam è la finamira ultimativa da mintga giugader da tennis. Sco victur dal Grand Slam po sa numnar tgi che gudogna ils turniers internaziunals da la Gronda Britannia, da la Frantscha, dals Stadis Unids da l’America e da l’Australia. Las victorias da Roger Federer tar quests turniers èn unicas en l’istorgia dal tennis. El ha gudagnà ils onns 2003 enfin 2010 16 dals 31 turniers da Grand Slam. Roger Federer ha plinavant gudagnà 6 giadas ils campiunadis mundials (Masters Cup) sco er ina medaglia d’aur a l’Olimpiada da Peking 2008 (en la categoria dubel, cun il vadais Stanislas Wawrinka) ed ina d’argient a l’Olimpiada da London 2012.

Biografia sportiva[modifitgar | modifitgar il code]

Roger Federer ha cumenzà a giugar tennis en il TC Old Boys Basel ed era cun 14 onns il meglier junior svizzer da sia vegliadetgna. Silsuenter è el entrà en il center da tennis svizzer ad Ecublens/VD. Cun 16 onns è Federer sa decidì da metter tut sin la carta tennis ed ha bandunà la scola, quai malgrà ch’el n’aveva betg giugà blers gieus ils onns 1996 e 1997. L’onn 1998 èsi dentant reussì a Federer da sa metter atras e da giugar emprims turniers da profis. El ha finì l’onn sco meglier giugader da juniors tar ils profis. L’onn 1999, cun 18 onns, è Federer avanzà tranter ils top 100 dal mund, quai cun diversas bunas prestaziuns sco avanzaments en quartfinals e mezfinals da la tura ATP. L’onn 2000 ha Federer gudagnà ses emprim gieu tar in turnier da Grand Slam. El è arrivà l’emprima giada en in final da la tura ATP. Als Gieus olimpics da Sydney è Federer arrivà sin il 4. plaz. El ha finì l’onn sin il plaz 29 da l’ATP.

  • Il 2001 ha Federer gudagnà ses emprim turnier da la tura ATP a Milaun. Suenter ina buna stagiun cun divers quartfinals e mezfinals èsi reussì a Federer da gudagnar a Wimbledon l’otgavelfinal encunter Pete Sampras ch’aveva gudagnà set giadas il titel ed era nunbattì dapi 35 partidas a Wimbledon. Federer ha finì l’onn sin plaz 13.
  • Il 2002 ha Federer gudagnà a Sydney ses segund turnier ed a Hamburg il terz. Als Grand Slams n’ha Federer dentant betg giugà bain. El ha però gudagnà a Vienna e qua tras pudì giugar al Masters, nua ch’el ha gudagnà sensaziunalmain tut ses gieus da gruppa e pers encunter Leyton Hewitt en il mezfinal. El ha terminà l’onn sin plaz 6 e quai cun avair gudagnà 4 turniers.
  • 2003: Suenter quatter turniers gudagnads è Federer er reussì a Wimbledon. El è l’emprim Svizzer ch’è vegnì da gudagnar in turnier da Grand Slam. Federer ha er superà Andre Agassi en il Masters ed ha cun quai gudagnà 7 turniers durant la stagiun. La fin da l’onn sa chattava Federer sin plaz 2.
Olimpiada ad Athen (2004)
  • 2004: A l’entschatta da la stagiun ha Federer gudagnà l’Australian Open. Il di suenter era Federer sin plaz 1 da la rangaziun da la WTA e cun quai il meglier giugader da tennis dal mund. Questa posiziun ha el dà giu pir ils 18 d’avust 2008, suenter 237 emnas. Cun quai è Federer il giugader da tennis ch’ha pudì sa tegnair il pli ditg senza interrupziun sin l’emprima posiziun. Federer ha er gudagnà a Wimbledon e defendì ses titel. A l’Olimpiada ad Athen n’è Federer dentant betg reussì, malgrà (u gist pervi) da las autas aspectativas. El ha dentant gudagnà a New York ed al Masters (segunda giada). En tut ha el gudagnà 11 turniers. El ha terminà la stagiun sin plaz 1.
  • Il 2005 n’ha Federer betg gudagnà l’Australian Open. Ils dus turniers a Wimbledon (terza giada) ed a New York (segunda giada) ha el dentant puspè gudagnà. Al Masters è el vegnì battì en il final da David Nalbandian (ARG). En tut ha el gudagnà 11 turniers. El ha finì la stagiun sin plaz 1.
  • Il 2006 ha Federer puspè gudagnà l’Australian Open (segunda giada), Wimbledon (quarta giada), l’US Open (terza giada) ed il Masters (terza giada). Sulettamain il French Open a Paris ha el pers en il final encunter ses adversari il pli ferm, Rafael Nadal da la Spagna, ch’è dentant vegnì batti da Federer pli tard a Wimbledon ed al Masters. L’onn 2006 ha Federer gudagnà sper contracts da reclama varga 8 milliuns dollars mo cun premias. Tut en tut ha el gudagnà 12 turniers. El ha terminà la stagiun sin plaz 1.
  • Il 2007 ha Federer puspè gudagnà l’Australian Open (terza giada). Puspè è el arrivà a Paris en il final e puspè ha el pers encunter Nadal. Per la tschintgavla giada ha Federer gudagnà a Wimbledon ed egualisà cun quai il record da Björn Borg (1976–1980). A New York è el reussì per la quarta giada en seria e daventà l’emprim ch’ha dumagnà quai dapi Bill Tilden en ils onns 1920. Al Masters ha Federer gudagnà per la quarta giada. En la stagiun 2007 ha el gudagnà 7 turniers e finì tala sin plaz 1.
Ohio, Stadis Unids (2008)
  • Il 2008 n’ha Federer betg gudagnà l’Australian Open. En il mezfinal è el crudà or. Suenter ina malsogna (fevra da Pfeiffer) ha el pir puspè cuntanschì per la stagiun da sablun sia furma oriunda. Tuttina ha el puspè pers il final a Paris encunter Nadal. A Wimbledon han ils dus contrahents eterns giugà in final istoric (il pli lung insumma) ch’è la finala ì en il tschintgavel set a Nadal. A l’Olimpiada a Beijng ha Federer pers gia en il mezfinal, persuenter ha el gudagnà la medaglia d’aur en la categoria dubel ensemen cun Stanislas Wawrinka. A New York dentant ha Federer gudagnà per la tschintgavla giada en seria, e quai sco emprim giugader da l’istorgia.
  • Il 2009 è Federer arrivà a Melbourne en il final ed ha pers là encunter Rafael Nadal. A Paris èsi reussì a Federer en la endischavla emprova da gudagnar ils internaziunals da la Frantscha e da cumplettar uschia ses palmares cun l’ultim grond turnier che mancava. Cun la victoria a Wimbledon in mais pli tard ha el cuntanschì ses quindeschavel titel da Grand Slam e realisà uschia il pli grond success insumma en il sport da tennis.
  • Il 2010 ha Federer gudagnà per la quarta giada a Melbourne. A Paris hai dà en il quartfinal la reprisa dal final dal 2010 ch’è ida a Robin Söderling. Er a Wimbledon è Federer crudà or baud; a New York en il mezfinal. Cun quai è Federer crudà per l’emprima giada dapi sis onns sin la posiziun 3 da la glista mundiala da tennis.
  • Il 2011 ha Federer pers il mezfinal a l’Australian Open. L’emprima giada dapi il 2003 n’ha Federer tegnì cun quai nagin titel da Grand Slam. A Paris ha el pers il final cunter Rafael Nadal. A Wimbledon croda Federer ora en il quartfinal. A New York arriva el en il mezfinal.
  • Il 2012 cuntanscha Federer en l’Australia il mezfinal, a Paris il mezfinal. A Wimbledon reussescha Federer per la 7avla giada. A New York croda el or en il quartfinal.
  • Il 2013 arriva Federer a Melbourne en il mezfinal. En Frantscha perda el il quartfinal. A Londra croda Federer ora gia en la segunda runda, cun quai finescha sia seria incredibla da 36 avanzadas en il quartfinal a turniers da Grand Slam. En ils Stadis Unids croda Federer or en l’otgavelfinal.
  • Il 2014 arriva Federer en l’Australia ed en ils Stadis Unids puspè fin en il mezfinal. A Paris croda el or en il quartfinal.
Il 2017 è reussì a Federer in veritabel comeback
  • Il 2015 è Federer crudà ora a l’Australian Open en la terza runda ed ha cuntanschì al French Open il quartfinal. A Wimbledon ed a l’US Open ha el mintgamai pers il final cunter Novak Đoković.
  • 2016: A l’Australian Open ed a Wimbledon cuntanscha Federer il mezfinal. Al French Open ed a l’US Open n'è el betg stà da la partida.
  • Il 2017 ha marcà in comeback da Roger Federer cun las victorias a l’Australian Open ed a Wimbledon.
  • Il 2018 ha Federer gudagnà ses 20avel Grand Slam (Australian Open) ed ha danovamain cuntanschì plaz 1 da la glista da rangaziun mundiala da tennis. Suenter ils onns 2005–2008 è Federer danovamain vegnì onurà il 2018 sco sportist mundial da l’onn.

Records[modifitgar | modifitgar il code]

  • Turniers da Grand Slam

Roger Federer tegna il record per la pli bleras victorias en questa categoria e las pli bleras avanzadas en il final ed en il mezfinal. Federer è in da dals paucs giugaders al qual igl è reussì da gudagnar durant lur carriera tuts quatter turniers da Grand Slam. Federer è l’unic giugader ch’ha gudagnà trais giadas trais turniers dal Grand Slam en il medem onn (2004, 2006 e 2007). Sco 5avel giugader ha el dumagnà il double Paris/Wimbledon. Roger Federer è sper Richard Sears (en ils onns 1880) l’unic giugader da l’istorgia dal tennis ch’ha pudì gudagnar ses emprims set finals da Grand Slam. Questa seria è rutta als French Open 2006. Federer è l’unic giugader ch’ha gudagnà trais differents turniers dal Grand Slam almain quatter giadas, el è er l’unic ch’ha gudagnà dus turniers da Grand Slam tschintg giadas en seria. Dal 2004 enfin il 2007 ha Federer mintgamai gudagnà ils turniers a New York ed a Wimbledon ed è stà l’emprim ch’ha dumagnà questa seria. Plinavant è Federer l’emprim giugader da l’èra da l’Open ch’è arrivà en 20 gieus da final, da quai 10 en roda (da Wimbledon 2005 enfin Melbourne 2008). Federer tegna er il record per las pli bleras qualificaziuns en roda en il mezfinal da turniers da questa categoria ed en il quartfinal. A l’Australian Open 2007 ha Federer gudagnà per l’emprima giada dapi Björn Borg il 1980 a Paris in turnier da Grand Slam senza perder in set. Cun 36 sets gudagnads en roda a turniers da Grand Slam metta Federer in ulteriur record. Federer ha plinavant gudagnà sco emprim giugader ils Grand Slams a Wimbledon, New York e Melbourne mintgamai duas giadas en roda. El è er l’unic giugader da l’èra da l’Open che tegna per la segunda giada trais titels da Grand Slam en roda (Wimbledon, US Open, Melbourne).

  • Tennis Masters Series

En la seria da turniers introducida il 1990 cun il num Tennis Masters Series tegna Federer medemamain impurtants records. Il 2005 ha el pudì gudagnar sco emprim quatter turniers da questa categoria en in onn. Quai al è er reussì l’onn suenter. Sco emprim giugader ha el gudagnà ils onns 2005 e 2006 quatter da quests turniers en roda. Il double dals turniers ad Indian Wells ed a Miami ha Federer gudagnà sco sulet giugader duas giadas en roda. Tar tut ils quatter turniers da l’America dal Nord – Indian Wells (trais giadas), Miami (duas giadas), Canada (duas giadas) e Cincinnati (duas giadas) – è Federer entrà sco terz giugader en tut las glistas da victurs (suenter Andre Agassi e Michael Chang).

  • Tennis Masters Cup

Federer è l’emprim giugader dapi Ivan Lendl (1987–88) ch’è vegnì da gudagnar il Masters dus onns en roda senza perder mo in unic set. L’onn 2005 è el stà l’emprim giugader ch’ha gudagnà in gieu da Masters cun il resultat 6-0 6-0, ses adversari è stà Gaston Gaudio en il mezfinal dal turnier.

Madrid Open (2011)
  • Glista da rangaziun mundiala

Tant en l’ATP Ranking sco er en l’ATP Champions Race tegna Federer numerus records. Uschia ha el dumagnà la meglra marca per ils pli blers puncts a la fin da la stagiun en omadus sistems da quintar. En il Champions Race è Federer vegnì il 2006 sin 1674 puncts, en l’ATP Ranking sin 8370. Quests 8370 puncts èn latiers la pli auta cifra da puncts ch’in giugader da tennis ha dumagnà en la glista mundiala da rangaziun. Avant aveva Federer gia surmuntà sco emprim giugader las marcas da 7000 e 8000 puncts.

Dal schaner 2004 enfin ils 17 d’avust 2008 ha Federer tegnì il numer 1 en la glista da rangaziun ATP. El è cun quai il giugader ch’ha pudì sa tegnair il pli ditg senza interrupziun sin il plaz 1 da la glista da rangaziun mundiala. Quest record tegnevan avant Federer Jimmy Connors (160 emnas, 1974–1977) respectivamain Steffi Graf cun 186.

  • Serias da victorias

En sia carriera èn reussidas a Roger Federer differentas serias da victorias. Uschia ha el pudì celebrar 26 victorias en seria encunter adversaris plazzads entaifer ils meglier 10 da la glista da rangaziun mundiala (2003–2005). Federer tegna medemamain il record da l’èra da l’Open per las pli bleras victorias en in final en seria (24, enfin il 2005). Sin pastget e sin plaz dir tegna Federer ils records per las pli lungas serias da victorias: sin plaz dir 56 victorias (2005 fin 2006), sin pastget 62 victorias en seria (2003–2008).

  • Ulteriurs records

En la stagiun 2006 ha Federer rut la marca da Pete Sampras da las premias gudagnadas en ina stagiun. Federer è vegnì sin 8 343 885 dollars, il record da Sampras era tar 6 498 311 dollars durant la stagiun 1997. Roger Federer è medemamain l’emprim giugader en l’èra da l’Open al qual igl è reussì da gudagnar 10 u dapli turniers en trais onns en seria. Quests 34 titels gudagnads tranter 2004 e 2006 èn medemamain record. Cun ina quota da victorias da 94,3 % ed ina quota da gudagnar il turnier da 69,4 % ha Federer latiers duas marcas istoricas per il temp da quests trais onns. D’arrivar tar 16 da 17 turniers giugads en il final è medemamain record (94,1 %, stagiun 2006).

Statistica da la carriera[modifitgar | modifitgar il code]

Victorias da Grand Slam (20)[modifitgar | modifitgar il code]

Onn Turnier Adversari en il final Resultat en il final
2003 Wimbledon (1) Mark Philippoussis 7-6(5), 6-2, 7-6(3)
2004 Australian Open (1) Marat Safin 7-6(3), 6-4, 6-2
2004 Wimbledon (2) Andy Roddick 4-6, 7-5, 7-6(3), 6-4
2004 U.S. Open (1) Lleyton Hewitt 6-0, 7-6(3), 6-0
2005 Wimbledon (3) Andy Roddick 6-2, 7-6(2), 6-4
2005 U.S. Open (2) Andre Agassi 6-3, 2-6, 7-6(1), 6-1
2006 Australian Open (2) Marcos Baghdatis 5-7, 7-5, 6-0, 6-2
2006 Wimbledon (4) Rafael Nadal 6-0, 7-6(5), 6-7(2), 6-3
2006 U.S. Open (3) Andy Roddick 6-2, 4-6, 7-5, 6-1
2007 Australian Open (3) Fernando González 7-6(2), 6-4, 6-4
2007 Wimbledon (5) Rafael Nadal 7-6(7), 4-6, 7-6(3), 2-6, 6-2
2007 U.S. Open (4) Novak Djokovic 7-6(4), 7-6(2), 6-4
2008 U.S. Open (5) Andy Murray 6-2, 7-5, 6-2
2009 French Open Robin Söderling 6-1, 7-6(1), 6-4
2009 Wimbledon (6) Andy Roddick 5-7, 7-6(5), 7-6(2), 3-6, 16-14
2010 Australian Open (4) Andy Murray 6-4, 6-3, 7-6(9)
2012 Wimbledon (7) Andy Murray 4-6, 7-5, 6-3, 6-4
2017 Australian Open (5) Rafael Nadal 6-4, 3-6, 6-1, 3-6, 6-3
2017 Wimbledon (8) Marin Čilić 6-3, 6-1, 6-4
2018 Australian Open (6) Marin Čilić 2-6, 7-6(5), 3-6, 6-3, 1-6

Annotaziuns[modifitgar | modifitgar il code]

  1. Las indicaziuns statisticas en quest artitgel sa basan primarmain sin las suandantas funtaunas davart Roger Federer: profil ATP, profil ITF e statistica dal Davis-Cup.

Litteratura[modifitgar | modifitgar il code]

  • René Stauffer: Das Tennisgenie. Die Roger-Federer-Story. Pendo, Turitg 2006; 8. ed. actualisada 2011, ISBN 978-3-85842-651-2.
  • Roger Jaunin: Roger Federer. Neptun, Kreuzlingen 2006; 2. ed. 2009, ISBN 978-3-85820-244-4.
  • Markus Alexander: Roger Federer – Tennis für die Ewigkeit. Baltic Sea Press, Rostock 2010, ISBN 978-3-942129-08-4.
  • Christian Uetz: Federer für alle. Echtzeit Verlag, Turitg 2011, ISBN 978-3-905800-53-1.
  • Dominique Eigenmann: Faszination Federer – Die Anatomie der Perfektion. Kein & Aber, Turitg/Berlin 2011, ISBN 978-3-0369-5623-7.
  • Simon Graf: Roger Federer – Weltsportler. Ballverliebter. Wohltäter. kurz & bündig, Basilea 2018, ISBN 978-3-907126-00-4.

Colliaziuns[modifitgar | modifitgar il code]

Commons
Commons
Commons: Roger Federer – Collecziun da maletgs, videos e datotecas d'audio