Utilisader:Mesoscaph/Cudeschs/Civilisaziuns da l'antica/Accads

Ord Wikipedia

Nua vivevan els?[modifitgar | modifitgar il code]

Extensiun approximativa dal reginavel dad Accad
Busta d'in regent dad Accad

Ils Accads vivevan en la Mesopotamia, pia en la planira fritgaivla a la riva dals dus flums Eufrat e Tigris. La chapitala dals Accads, Accad, n'han ins fin oz betg chattà. En il fratemp sminan ins però che quella sa chattia sper in flum lateral dal Tigris en l'ost da la Mesopotamia.

Ad Accad è vegnì a la pussanza il famus retg Sargon. El ha unì bleras citads-stadi en la Mesopotamia ad in grond reginavel che tanscheva da la costa mediterrana en la Siria odierna fin en l'Iran. Il commerzi, surtut il commerzi maritim, ha enconuschì in temp da fluriziun. Il temp dals Accads è situà tranter la fin da l'imperi dals Sumers ed il cumenzament da quel dals Babilonais ed ha durà be var 150 onns.

Co vesevan or lur edifizis?[modifitgar | modifitgar il code]

Els han construì bleras differentas sorts d'edifizis, tranter auter gronds tempels e monuments. Lur edifizis ils pli famus èn ils ziccurats, ina sort piramidas a stgalim quadraticas. L'auzada giudim è la pli gronda, mintga proxima auzada è in pau pli pitschna che quella sutvart.

Co veseva or lur scrittira?[modifitgar | modifitgar il code]

Sigil cilindric da ca. 2330–2200 a.C.

Ils Accads han fatg diever da la scrittira a cugn ch'ils Sumers avevan inventà.

En tge crajevan els?[modifitgar | modifitgar il code]

Stela da la victoria dal retg Naram-Sin

Ils Accads avevan in sistem da dieus cumplitgà. Sco tar ils Sumers devi sper ils dieus principals en mintga citad in agen dieu da la citad. Ultra da quai veneravan els lur regent sco dieu resp. sco represchentant da lur dieus.

Tgi dad els è oz anc famus?[modifitgar | modifitgar il code]

La regurdientscha vi da retg Sargon è sa mantegnida sur millis onns, fin en il temp persian. El vegniva venerà en la Mesopotamia e l'Asia Minura sco regent extraordinari dal temp tempriv.

Tge è restà dad els?[modifitgar | modifitgar il code]

Ils Accads èn stads in pievel semitic, dal qual ils successurs èn da chattar oz tranter ils Gidieus ed Arabs.

Cura ha existì questa civilisaziun?[modifitgar | modifitgar il code]

Il reginavel dals Accads è vegnì fundà da Sargon ed è sa mantegnì sur pliras generaziuns da ses descendents, en tut stgars 150 onns (2340–2200 a.C.). La finala è il reginavel dà dapart pervi da dischurdens a l'intern e perquai che pievels muntagnards èn penetrads en la regiun. Silsuenter èn las citads-stadi oriundas, dal temp dals Sumers, puspè sa sviluppadas in temp a moda pli independenta e sa chattavan plitost en concurrenza ina cun l'autra. Quai dueva alura puspè sa midar dal temp dals Babilonais.