Utilisader:Mesoscaph/Cudeschs/Giats gronds selvadis/Ibrids

Ord Wikipedia

Detagls interessants

  • Lighers (bab: liun, mamma: tigra) vegnan per ordinari bler pli gronds che lur geniturs.
  • Tigons (bab: tigher, mamma: liunessa) èn percunter savens pli pitschens che lur geniturs e vegnan perquai er numnads nanins.

[[Datoteca:.jpg]]

Gia quest giuven ligher è in veritabel gigant

Ils giats gronds liun, jaguar, leopard e tigher èn stretgs parents. Els tutgan tar il gener Panthera ed èn circa parentads tuttina fitg sco in chaval ed in asen. E gist tuttina sco ch'i dat da la cruschada d'in asen e d'in chaval in mil, pon er giats gronds cun gens fitg sumegliants survegnir ibrids. Tals ibrids che naschan da l'uniun d'in liun (englais lion) e d'in tigher numnan ins tigon u liger. Lighers han in liun sco bab ed ina tigra sco mamma. Normalmain vegnan quels bler pli gronds che lur geniturs. Lighers pon magari er survegnir pitschens. Tigons han tuts in tigher sco bab ed ina liunessa sco mamma. Els èn per ordinari pli pitschens che lur geniturs. Liuns èn animals fitg socials, ma tighers vivan gugent persuls. Ils uffants d'ina colliaziun tranter liun e tigher han da batter cun ils instincts cuntraris da lur geniturs. Magari fai l'impressiun sco sch'els vulessan far insatge ensemen cun ils auters giats gronds, ma gia minutas pli tard attatgan els ils auters giats gronds. Perquai poi esser privlus, sch'els creschan si cun auters giats gronds. En general èn lighers pli ruassaivels ed equilibrads.

Pertge na datti nagins tigons u lighers selvadis?[modifitgar | modifitgar il code]

Tigon en il zoo da Canberra
Impressiun d'in ligher creschì

Liuns e tighers vivan en differentas regiuns dal mund. Ibrids datti be en zoos u circus, nua ch'ins na tegna ils singuls giats gronds betg separà in da l'auter. En il passà han intgins zoos experimentà cun l'allevament communabel da liuns e tighers. Ma en il fratemp èsi en general scumandà en zoos d'allevar ibrids. Capita quai tuttina, èsi alura per il pli in accident ubain ch'intgins allevaturs privats emprovan d'allevar lighers cun novas caracteristicas.

Co vesan tigons e lighers or?[modifitgar | modifitgar il code]

Ibrids cun lur parents sin in maletg dal 1825

Lighers èn ils pli gronds giats gronds. Els pon pasar dapli che 680 kg e cur ch'els sa drizzan si pon els cuntanscher in'autezza da 4 m. Tigons vegnan magari er numnads nanins, tions u tilons, perquai ch'els mussan caracteristicas specificas da la creschientscha nanina. Tigons creschids paisan sut 160 kg, quai ch'è pauc per in liun u tigher masculin.

Omadus ibrids èn segnads d'ina cumbinaziun da las caracteristicas da liun e tigher. Adina cur ch'in ligher sumeglia pli fitg ses bab, vegns ti a chattar en fatscha e vi da las chommas davos strivlas cleras. Tigons han strivlas pli exprimidas che lur bab il tigher. Sco tar ils tighers variescha il muster da strivlas d'individi tar individi.

Pon els survegnir pitschens?[modifitgar | modifitgar il code]

Qua vesan ins bain la differenza tranter tigher e ti-ligher (= la maschaida d'in ligher feminin cun in tigher)

Normalmain na pon lighers survegnir nagins pitschens, gist tuttina sco ch'er ils mils e la gronda part da las autras spezias ibridas èn sterils. Insacura èn intgins lighers feminins però daventads fritgaivels. I dat perquai er spezias sco li-ligher e li-tigon. Quellas furman ina maschaida da lighers e tigons cun liuns u tighers.