Utilisader:Mesoscaph/Cudeschs/Giats gronds selvadis/Serval

Detagls interessants

Servals siglian fin 3 meters ad aut per tschiffar utschels.
Lur ureglias èn uschè bunas ch'els audan ruiders sut terra e chavan alura or quels. La cruschada d'in serval masculin e d'in giat da chasa feminin numnan ins giat da la savanna.
La mamma fa ir davent ses uffants masculins apaina che quels èn abels dad ir a chatscha, quai ch'è per ordinari il cas suenter 8 fin 10 mais. Ses uffants feminins lascha ella però restar in pau pli ditg tar sai, numnadamain fin in onn.

Il serval è in giat pauc enconuschent, ma fascinant, il qual è fitg lev e viva en pastg aut, nua ch'er liuns fan chatscha sin gazellas e biffels. Il serval n'emprova però betg da concurrer cun il ‹retg dals animals›, mabain fa chatscha sin pitschens animals da preda. Cun sias chommas lungas, ses culiez stendì e las grondas ureglias vesa il serval or tut auter che auters giats. Questas abilitads da ses corp tira il serval a niz fitg bain. Sa spaventa numnadamain ina rotscha utschels si da plaun, siglia il serval cun agid da sias fermas chommas tut agradsi e prenda cun fridas da sias lungas chommas davant utschels ‹giu da tschiel›.

Nua vivan els?

Servals vivan en las savannas da l'Africa. Savannas èn vastas surfatschas cuvertas cun pastg ch'èn situadas tranter il desert e la dschungla. Perquai che servals èn uschè gronds, pon els guardar sur il pastg e vesair uschia tant lur preda sco er ils animals che fan chatscha sin els. Els ston sa pertgirar da liuns e hienas ch'als pon daventar privlus. Servals èn buns nudaders e vivan savens en vischinanza da surfatschas d'aua, nua ch'els tschiffan magari er peschs u fan chatscha sin utschels che fan là in pitschen paus.

Co vesan els or?

Pervi da las proporziuns in pau spezialas dal serval, para quel pli grond che quai ch'el è propi. La femella paisa tranter 10 e 15 kilos. Ils mastgels èn in pau pli grevs. Els paisan tranter 13 e 23 kg. Lur pail è mellen cun flatgs nairs. Sin la vart davos da lur ureglias han ils servals strivlas grischas, orizontalas. Cun lur grondas ureglias pon servals udir lur preda avant ch'els vegnan sezs udids. Els sgrignan bler, quai che po er avair ina muntada amiaivla. La glieud pensa savens che servals creschids si en fermanza sajan agressivs, cumbain ch'els vulan mo dir «hallo!».

Tge maglian els e co tschiffan els lur preda?

Servals maglian normalmain utschels, peschs e pitschens ruiders. Cun ir a chatscha d'utschels siglia l'animal en l'aria e dat a quels fermas fridas cun sias tschattas, uschia che quels crodan per terra. Giond a chatscha suenter animals ruiders sa fida il serval da sia buna udida. Han sias grondas ureglias fastizà sut terra ina preda, chava el suenter quella e siglia alura dus meters u anc pli ad aut en l'aria per sa bittar directamain sin ella. Sco blers auters giats nizzegia il serval mintga chaschun che sa porscha ad el per ir a chatscha. Tuttina na furma in serval mai in privel per in uman.