Utilisader:D.Camenisch/Cudeschs/Globalisaziun/Introducziun
Il stgomi da martganzias tranter las differentas parts dal mund è in tratg caracteristic da la moderna ch'è gia sa sviluppà a partir dal 16avel tschientaner. Dapi la Revoluziun industriala (a la fin dal 18avel tschientaner) èn ils entretschaments economics mundials s'intensivads marcantamain. E la terza unda suenter il 1945 vegn designada generalmain sco globalisaziun.
En il center da questa publicaziun – deditgada a la globalisaziun en il senn surmenziunà – stat alura er main la perspectiva istorica cumplessiva, mabain surtut il sguard sin ils svilups caracteristics dals decennis tranter il 1950 e l'entschatta dal 21avel tschientaner. Quels èn d'ina vart segnads d'innovaziuns essenzialas sin ils secturs da la tecnologia da transport e da communicaziun (spediziun da martganzia a toc en containers normads, revoluziun digitala). Da l'autra vart d'in svilup da la politica economica che dueva promover la liberalisaziun cumplessiva dal commerzi mundial.
A l'entschatta introducescha l'artitgel ‹Economia mundiala› en la dimensiun globala dals entretschaments economics. Alura suonda l'artitgel principal ‹Globalisaziun› che dat er in sguard a las repercussiuns politicas, culturalas e socialas da quella. A la fin da quest'emprima part vegn purtretada l'‹Organisaziun mundiala da commerzi› ch'ha accelerà suenter la fin da la Guerra fraida sco nagin'autra instituziun la liberalisaziun dal commerzi mundial.
Medemamain tratgas a strada vegnan adina puspè las vuschs criticas. Quellas sa drizzan main cunter la globalisaziun sco tala, mabain surtut cunter sia furma neoliberala, dominada dals stadis sviluppads (occidentals), sco er en singuls cas cunter il chapitalissem u l'economia da martgà insumma. A la dumonda da l'egualisaziun tranter ritg e pover, pia d'in andament da la globalisaziun che tegna quint da las differenzas economicas, politicas e socialas, sa deditgescha la segunda part da la publicaziun cun preschentar il ‹Forum economic mundial›, il ‹Fond monetar internaziunal› (inclus la Banca mundiala) e la noziun da basa ‹Pajais en svilup›.
La versiun preschenta dal cudesch è vegnida preparada per la stampa l'avrigl 2020. Ulteriurs cudeschs da Vichipedia pronts per telechargiar sco e-book u per empustar sco cudesch stampà èn da chattar sut: https://rm.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Cudeschs.