Chantun Tessin

Ord Wikipedia
Quest artitgel tracta il chantun. Per il flum vesair Tessin (flum).
Tessin
Vopna dal Chantun Tessin
Vopna dal Chantun Tessin

Vopna dal Tessin

Bandiera dal Chantun Tessin
Bandiera dal Chantun Tessin

Bandiera dal Tessin

Charta da la Svizra demonstrond il Chantun Tessin
Charta da la Svizra demonstrond il Chantun Tessin

Il chantun en la charta da la Svizra

Chapitala Bellinzona
Surfatscha 2'812 km²
Populaziun 346'539 (2013)
Entrada en la Confederaziun 1803
Abreviaziun TI
Linguatgs talian
Charta dal Chantun Tessin
Charta dal Chantun Tessin

Charta dal Tessin


La republica ed il chantun Tessin (talian: Ticino) è in chantun da la Svizra. Sco Genevra, Neuchâtel, e Giura, quest chantun dir republica a ella sezza, ina part da la Confederaziun Svizra.

Geografia[modifitgar | modifitgar il code]

Lai da Lugano

Il chantun Tessin sa chatta en il sid da la Svizra. Il chantunt è quasi dal tuttafatg circunda per l'Italia che giascha en il ost, il vest ed il sid. En il nord giaschan il chantuns dal Vallais ed il Uri, ed en il nordost dal chantun, giascha il Grischun.

Sia surfatscha è da 2,812 km², dal qual trais quarts èn considerà productiv. Guauds cuvreschan in terz dal territori, però era ils lais Maggiore e Lugano cumponan ina part considerabel dal chantun.


Il Monte Ceneri parte il chantun Tessin en duas parts: il Sopraceneri, al nord ed il Sottoceneri al sid.

Lais[modifitgar | modifitgar il code]

Lago Maggiore

Politica[modifitgar | modifitgar il code]

Legislativa[modifitgar | modifitgar il code]

L'autoritad legislativa è il cussegl grond (Gran Consiglio) che dumbra 90 commembers e vegn elegì dal pievel tenor procedura da maiorz per quatter onns (tenor la constituziun veglia l'emprim per dus, lura per trais onns). La presidenta dal cussegl grond è Monica Duca Widmer (PCD).

Executiva[modifitgar | modifitgar il code]

La Regenza dumbra tschintg commembers e vegn elegida dal pievel era tenor procedura da maiorz e medemamain per quatter onns. Il presidi mida annualmain en roda. Ils cussegliers guvernativs e las cusseglieras guvernativas en uffizi e lur departaments correspundents èn:

  • Departament da la sanadad, Paolo Beltraminelli (PCD, dapi 2011)
  • Departament dal territori, Claudio Zali (Lega, dapi 2013)
  • Departament d'educaziun, cultura e dal sport, Manuele Bertoli (PSS, dapi 2011)
  • Departament da finanzas ed da l'economia, Laura Sadis (PLD, dapi 2007)
  • Departament dals instituziuns, Norman Gobbi (Lega, dapi 2011)

La presidenta da la regenza per l'onn 2014 è Manuele Bertoli, vicepresident Norman Gobbi. Manader da la chanzlia chantunala è Giampiero Gianella.[1]

Citads, lieus e cuntradas[modifitgar | modifitgar il code]

Las suandantas vischnancas dal chantun han dapli che 5'000 abitants (stan: 31. december 2011)

Per ulteriuras vischnancas vesair: Vischnancas dal chantun Tessin

Districts[modifitgar | modifitgar il code]

Districts dal chantun Tessin

Il chantun Tessin è politicamain partì en otg districts (ils districts èn puspè partids en 37 circuls):

  • Mendrisio cun ils circuls da Mendrisio, Balerna, Caneggio, Stabio e Riva San Vitale
  • Lugano cun ils circuls da Lugano Est, Lugano Ovest, Ceresio, Magliasina, Agno, Sessa, Paradiso, Vezia, Breno, Capriasca e Taverne
  • Locarno cun ils circuls da Locarno, Isole, Onsernone, Gambarogno, Melezza, Navegna e Verzasca
  • Vallemaggia cun ils circuls da Rovana, Maggia e Lavizzara
  • Bellinzona cun ils circuls da Bellinzona, Ticino e Giubiasco
  • Riviera cun ils circuls da di Riviera
  • Blenio cun ils circuls da Malvaglia, Acquarossa e Olivone
  • Leventina cun ils circuls da Giornico, Faido, Quinto e Airolo

Vesair era: Districts dal chantun Tessin

Vischnancas[modifitgar | modifitgar il code]

Dapi il 14 d'avrigl 2013 ha il Tessin 135 vischnancas ed 8 districts.

Istorgia[modifitgar | modifitgar il code]

Vesair Istorgia dal chantun Tessin.

Referenzas[modifitgar | modifitgar il code]

  1. Il Consiglio di Stato

Musica[modifitgar | modifitgar il code]

  • Marcello Sorce Keller,“Canton Ticino: una identità musicale?”, Cenobio, LII(2003), April-June, pp. 171-184; auch später veröffentlicht in Bulletin - Schweizerische Gesellschaft für Musikethnologie und Gesellschaft für die Volksmusik in der Schweiz, October 2005, pp. 30-37.

Colliaziuns[modifitgar | modifitgar il code]