Valendau
| Quest artitgel è vegnì scrit d'in student da la lingua rumantscha e pudess cuntegnair sbagls d'ortografia e da grammatica. |
| Valendau | |
|---|---|
 | |
 Valendau | |
| Administraziun | |
| Chantun | Grischun |
| District | Surselva |
| Circul | Foppa |
| Lingua(s) | tudestg |
| Numer postal | 7122 |
| Geografia | |
| Autezza | 810 m s. m. |
| Surfatscha | 22.79 km² |
| Coordinatas | 46° 46′ 59.99″ N 9° 16′ 0.01″ O |
| Demografia | |
| Populaziun | 288 (31. december 2012) |
 | |
| Pagina-web uffiziala | |
Valendau (tudestg Valendas) è ina fracziun da la vischnanca da Val Stussavgia en il chantun Grischun. Ella sa chatta en la Foppa en il district Surselva.
Il 1. da schaner 2013 è ella vegnida fusiunada cun las anteriuras vischnancas da Stussavgia, Tenna, e Versomi a la nova vischnanca da Val Stussavgia (tud. Safiental).
Geografia
[modifitgar | modifitgar il code]Il lieu è situà a 810 m d'autezza, sin ina terrassa sur la vart dretga da la chavorgia da la Ruinaulta (tud. Rheinschlucht) sin la spunda nord dal Piz Riein. Sper il vitg appartegnan er ils aclauns Brün, Carrera, Dutjen (consistent da Sur Dutjen e Suot Dutjen) e Turisch sco er intginas bains singuls a la vischnanca.
Da l'entir territori communal da bunamain 23 km² èn 1'110 ha guaud e 635 ha muntogna. Be 98 ha da las 493 ha dal terren cun giudida agricula èn aclas. Las restantas 41 ha dal territori communal èn terren abità.
Istorgia
[modifitgar | modifitgar il code]Gia en il testament da Tello dal 765 è il lieu menziunà cun il num Valendano. En il 12avel tschientaner è menziunà la famiglia aristocratica von Valendas che serviva a differents baruns. Suenter han ils conts von Werdenberg surpiglià lur possess. L'onn 1526 èn ils abitants sa cumprads liber e l'onn 1529 han els er acquistà il chastè da Valendau che suenter gieva en ruina. Durant il temp da la Republica helvetica appartegnava il lieu al district dal Glogn en il chantun Rezia.
Etimologia dal toponim
[modifitgar | modifitgar il code]Il toponim (num dal lieu) deriva probablamain da Val-endá che signifitga «val da la vart».
Vopna
[modifitgar | modifitgar il code]Descripziun (translatada):
- Sin fund blau, in liun che stat dritg si, accumpagnà da trais cullas en aur (mellen).
La vopna è ina cumbinaziun da la vopna dals Signurs von Valendas (trais cullas en argient (alv)) e da quella dals Mont auf Löwenberg quinads cun els, ch'ha era contribuì las colurs a la vopna da la vischnanca.
Populaziun
[modifitgar | modifitgar il code]Oriundamain era il vitg abità da Rumantschs ma ils aclauns èn vegnids populads da Gualsers. Gia avant tschientaners han els er populà il vitg, cun il resultat ch'ozendi tut la vischnanca è da lingua tudestga. A la fin dal 2004 eran 295 dals 306 abitants burgais svizras. La vischnanca è tradiziunalmain da confessiun reformada.
Litteratura
[modifitgar | modifitgar il code]- Die Gemeinden des Kantons Graubünden. Chur/Zürich, 2003. ISBN 3-7253-0741-5
Colliaziuns
[modifitgar | modifitgar il code]
Commons: Valendau – Collecziun da maletgs, videos e datotecas d'audio
| |||||||||||||||||||
