ABC-alpin

Ord Wikipedia
Pader Placi a Spescha

L'ABC-Alpin è in'emprova da Pader Placi a Spescha per crear ina lingua rumantscha per tut ils rumantschs.

ABC-alpin
Autur Pader Placi a Spescha
Creaziun 1800
Pledaders Nagins, proposta per ina lingua da scrittira
Tipologia SVO
Classificaziun

- coiné
0- Romontsch fusionau

Istorgia[modifitgar | modifitgar il code]

Influenzà da las ideas da l'illuminissem e da la revoluziun franzosa e surtut da l'idea d'ina naziun grischuna u rumantscha è il pader benedictin Placi a Spescha da la claustra da Mustér s'occupà a la fin dal 18avel ed al cumenzament dal 19avel tschientaner cun il problem d'ina lingua da scrittira unifitgada per la Rumantschia.

Ina lingua da scrittira unifitgada era, tenor Spescha, ina premissa per la communicaziun en ina naziun moderna.

El ha elavurà in sistem da segns vaira differenzià e cumplitgà che vess permiss a mintga Rumantscha e Rumantsch da scriver uschia sco ch'el discurra e da vegnir chapì da tut las persunas, er da quellas da tschels idioms.

Spescha sez ha scrit differents text tenor ses sistem da l'ABC-Alpin, entant che schizunt el sez ha gì difficultads d'applitgar el senza sbagls.

Ord il motiv che quest ABC-Alpin era vaira cumplitgà n'ha el chattà nagina derasaziun.

Pli tard ha el anc formulà ina segunda proposta, ina uschenumnada lingua da scrittira per scienziads mo era senza grond success da derasaziun.

Colliaziuns[modifitgar | modifitgar il code]