Wikipedia:Pagina principala
Bainvegni tar la Vichipedia rumantscha,
l'enciclopedia libra a la quala mintgin po contribuir – ils emprims pass èn fitg simpels! |
Artitgel da l’emna
![]() Il schember (Pinus cembra) è ina spezia da planta or da la famiglia Pinaceae. La planta è da chasa en las Alps ed en las Carpatas e po cuntanscher in’autezza da fin 25 meters. Ses chatschs smuttads portan blers puschels cun mintgamai tschintg guglias. Ils sems vegnan numnads cocs-schember u nuschegls-schember. Las plantas pon cuntanscher ina vegliadetgna da fin 1000 onns. Il lain che savura fitg aromatic vegn duvrà per far mobiglias e per entagliar. Las puschas – che vegnan numnadas betschlas u nuschpignas – ed ils sems (nuschegls-schember u cocs-schember) servan a producir aliments e spirituosas. La denominaziun da la spezia ‹cembra› en il num scientific ha Carl von Linné surpiglià dals nums dal linguatg dal mintgadi ch’èn enconuschents en ils territoris da derasaziun (betg germans) da la planta e ch’èn probablamain da provegnientscha preromana: ‹pin cembro› (franzos), ‹cembro›, ‹cirmolo› (talian), ‹dschember›, ‹schiember› (rumantsch), ‹cier›, ‹cirum›, ‹zirm› (ladin dolomitan), ‹cirmul› (furlan), ‹zâmbru› (rumen). Per tudestg sa numna la planta ‹Zirbelkiefer›, ‹Arbe›, ‹Arve›, ‹Zirbe› u ‹Zirbel›. En Svizra tudestga è surtut derasà il num ‹Arve›, per part er ‹Arbe›; las denominaziuns ‹Zirbe› u ‹Zirm› èn usitadas en l’Austria e Baviera.
Maletg da l’emna
Dapli rumantsch en la rait
Il suandant è ina survista da purschidas rumantschas sin Internet.
|
Davart Vichipedia
Vichipedia è in'enciclopedia online, cooperativa e gratuita. Disponibla en passa 280 linguas, tracta Vichipedia temas tipics per enciclopedias, ma era tals preschents en almanacs, lexicons geografics e publicaziuns spezialisadas. Vichipedia è libramain modifitgabla, vul dir che mintgin po contribuir als artitgels gia existents u crear novs. Mintga cuntegn vegn publitgà sut la licenza Creative Commons CC-BY-SA e po perquai vegnì copià e reutilisà sch'ils cundiziuns da la licenza vegnan observadas.
Participaziun
Vuls ta participar?
Vuls empruvar? Has basegn d'agid?
Gida a scriver e meglierar
Projects accumpagnants
|