Wikipedia:Pagina principala

Bainvegni tar la Vichipedia rumantscha, l'enciclopedia libra a la quala mintgin po contribuir – ils emprims pass èn fitg simpels!

Oz è mesemna, ils 22 da matg 2019 e nus avain actualmain 3,587 artitgels.

Geografia  Istorgia  Sport

Scienzas  Religiun  Politica

Persunas  Cultura ed art  Linguistica

Grischun  Svizra  Lingua rumantscha

Tut ils artitgels Artitgels recumandads Artitgels tenor idiom

Artitgel da l’emna Sco animals vegnan designadas creatiras cun nuschegl da la cella (eucariots) che na gudognan lur energia per il metabolissem betg sco las plantas or da glisch dal sulegl, che basegnan oxigen per trair flad e che n’appartegnan betg als bulieus. Per gudagnar energia e materia sa nutreschan animals d’autras creatiras (eterotrofia). La gronda part dals animals èn abels da sa mover a moda activa e disponan d’organs sensitivs. La scienza dals animals è la zoologia; il mund dals animals vegn er numnà fauna, quel da las plantas flora. Ord vista da la taxonomia sa numna il reginavel dals animals Animalia (dal latin animus, ‹olma›, en il senn da creatiras ‹animadas›, biologic creatiras eterotrofas cun funcziuns da gnerva e da senns). Da l’entira massa da las creatiras che vivan sin terra (1,8·1015 kg) èn be 2 ‰ (3,5·1012 kg) animals. ‹Animals› n’è entaifer la sistematica biologica nagina unitad filogenetica. Per ordinari vegn designada entaifer la taxonomia cun ‹reginavel dals animals› la gruppa dals animals da bleras cellas (metazoa). Malgrà las grondas differenzas tranter vertebrats, insects, stailas da mar, medusas e tut ils auters animals da bleras cellas, furman quels tenor il stadi d’enconuschientscha odiern effectivamain ina gruppa sistematica unitara cun in perdavant communabel. Il term ‹metazoa› è oriundamain vegnì stgaffì sco cuntrast tar ils protozoa, ils animals d’ina cella. Sco ch’ins sa oz, furman quests ultims però nagina gruppa unitara entaifer l’evoluziun. Per exempel èn ils tscheglins parentads pli ferm cun las plantas (omaduas gruppas appartegnan als Diaphoretickes) che cun ils animals da bleras cellas.  » Leger vinavant Anteriurs artitgels da l'emna Maletg da l’emna In tempel en la citad da Jejuri, en il stadi federal da Maharashtra en l'India. Foto: Anant Rohankar Anteriurs maletgs da l'emna Dapli rumantsch en la rait Il suandant è ina survista da purschidas rumantschas sin Internet. Pledari Grond online (rumantsch-tudestg) chattà.ch Lexicon Istoric Retic Radio e Televisiun Rumantscha Lia Rumantscha Giuventetgna Rumantscha (GiuRu) Punts, la gasetta giuvna Pledari rumantsch, talian, franzos, englais, tudestg Crestomazia Retorumantscha Digitala Tut davart software rumantscha

Davart Vichipedia Vichipedia è in'enciclopedia online, cooperativa e gratuita. Disponibla en passa 280 linguas, tracta Vichipedia temas tipics per enciclopedias, ma era tals preschents en almanacs, lexicons geografics e publicaziuns spezialisadas. Vichipedia è libramain modifitgabla, vul dir che mintgin po contribuir als artitgels gia existents u crear novs. Mintga cuntegn vegn publitgà sut la licenza Creative Commons CC-BY-SA e po perquai vegnì copià e reutilisà sch'ils cundiziuns da la licenza vegnan observadas. Participaziun Vuls ta participar? Legia las pretensiuns minimalas per artitgels; la registraziun è recumandada ma betg obligatorica. Vuls empruvar? Has basegn d'agid? Legia las instrucziuns u tschenta ina dumonda en la pinta. Gida a scriver e meglierar ils artitgels che mintga Vichipedia duai aver. ils 100 artitgels vitals. Projects accumpagnants Wikimedia Commons Collecziun da datotecas multimedialas Wikisource Collecziun da texts rumantschs sin il Wikisource multiling Wikisource Collecziun da texts rumantschs sin il Wikisource talian Wikibooks Cudeschs Wikispecies Inventari da spezias Meta-Wiki Coordinaziun tranter tut ils projects da Wikimedia Translatewiki Translaziun da l'interfatscha d'utilisader per rumantsch Wikidata Banca da datas universala